Türkiye’nin 1980 sonrasında dünya kapitalist sistemiyle hızlı bir
şekilde bütünleşmeye yönelmesi, her alanda yeni-liberal politikaların
uygulanmasını kaçınılmaz kılmıştır. Yeni-liberalizm, 2000’li
yıllarla birlikte kentsel politikalar üzerinde de egemen anlayış
haline gelmiştir. Kentsel dönüşüm uygulamaları, yeni-liberal politikaların
kent mekânındaki egemenliğinin en açık şekilde gözlemlendiği
alanlar olmuştur. Bu uygulamalar sonucunda, oluşan
kentsel rantın eşit ve adil olmayan biçimde dağıtıldığı ve bu
olumsuzlukların giderek büyüdüğü yönündeki eleştiriler artmaktadır.
Kentlerin sağlıklı ve düzenli bir biçimde gelişebilmesi için, insan
yerleşimlerinin bugününe ve geleceğine planlı olarak müdahale
edilmesi kaçınılmazdır.
Ülkemizde, imar planı değişikliklerinden çoğu, rant yaratıp paylaştırmayı
ilke olarak benimsemiş durumdadır. Çarpık kentleşmeye
çare olarak sunulan “çarpık kentsel dönüşüm” uygulamalarının
en rahatsız edici örnekleri, merkezi bir kurum olarak bütün
ülkede yetkili kılınan TOK tarafından hayata geçirilmektedir.
Bu kurumun kimi belediyelerle işbirliği yaparak gerçekleştirdiği
kentsel dönüşüm projelerinde, kent toprağının artan değerinin
paylaşım yönteminden, halk ve geleceğin kuşakları sürekli olarak
zarar görmüş ve bugün de görmektedir.

Prof. Dr. Ruşen Keleş